دیزباد و زبان ترکی سغدی

«دیزباد وطن ماست»- برخی  از افراد در دیزباد اعتقاد دارند که در زبان و گویش و أسامی دیزبادی نمونه های فراوانی از کلمات را می توان یافت که ریشه در ترکی سغدی دارد و به نوعی هم ریشه در  فارسی پهلوی، اما به نظر می رسد این ایده حداقل در مورد ترکی سغدی نمی تواند صحیح باشد و به ویژه زمانی که واژه های مطرح شده واژه های تاریخی اند که دقیقا مشابه واژه های ترکی سغدی نیستند!

آن دسته معتقدند که به نظر می رسد این می تواند ریشه در جغرافیای روستا و  در مسیر راه ابریشم بودن دیزباد نیز ارتباط داشته باشد. کما اینکه نام برخی از باغات دیزباد برگرفته از ریشه هایی تاریخی باید باشند. (به عنوان نمونه باغات تخت شاه؛ یا تخت گاه؛ التنزُم ( که فکر کنم دیزبادی شده اسم "یورت نظام" باشد.)  حال اینجا می توان پرسش هایی را پیش کشید. أیا دیزباد زمان پیش و یا پس از دوره مغول شاهد ساکنانی با ریشه ترک زبان بوده و یا نه؟؟

آیا با توجه به راه ابریشم می توان پیش انگاره ای از داشتن دو محل سکونت برای روستاییان دیزباد را در نظر گرفت که این خود موجب مبادلات فرهنگی و رشد گویش دیزبادی شده باشد؟ (البته اگر به گذشته نه چندان دور نگاه کنیم ماجرای حمیدزاده و یا سیاست خانه سازی مرحوم فدایی در ابتدای راه دیزباد را سراغ گرفت که هنوز در حافظه تاریخی ما هست و خود شاید شاهدی بر این ادعا باشد )

در ارتباط با هنر مردم دیزباد، وآثار باقی مانده از ان می توان به برخی سنگ قبرهای یافت شده از حدود پانصد سال پیش به عنوان سند نیز یاد کرد. بر روی برخی از این سنگ نبشت های مردگان نقوشی تراشیده شده که گویای پیشه و حرفه صاحب گور بوده است. در میان این گونه نقش ها هنر ارایش و پیرایش موی سر، خیاطی و یا بافندگی را می توان بیشتر یافت (به صورت  نقش های قیچی و یا شانه و ...) و  نیز تا جایی که من اشنایی دارم در گذشته آثاری از وجود برخی صنعت ها همچون آهنگری و ذوب فلز در دیزباد یافت شده است. 

و هنوز هم آثاری از این اماکن را به صورت أسامی باقی مانده در بین مردم و باغات دیزباد می توان یافت. باقی بقای همگی.

لطفا نظر خود را در مورد اظهارات فوق اعلام کنید.